ฟอนต์นี้เป็นผลงานที่จัดแสดงในนิทรรศการผลงานสร้างสรรค์ของคณาจารย์คณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร ประจำปี 2556 ณ หอศิลปะและการออกแบบคณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร วังท่าพระ ระหว่างวันที่ 15-27 กันยายน 2556 ซึ่งการแสดงผลงานของอาจารย์คณะเราจะมีการเขียนบทคัดย่อขนาดยาวประกอบผลงานสร้างสรรค์ด้วยครับ เพื่อให้เข้าใจถึงที่มาที่ไป แนวคิด และกระบวนการสร้างสรรค์ผลงาน รวมทั้งองค์ความรู้ที่ได้จากการทำงานสร้างสรรค์ด้วย จึงขออนุญาตเอาบทคัดย่อขนาดยาวประกอบผลงานสร้างสรรค์มาแปะเลยละกันครับ
1. ชื่อผลงานสร้างสรรค์ (ภาษาไทย) การออกแบบตัวอักษรของสถาบันดนตรีกัลยาณิวัฒนา
2. ชื่อผลงานสร้างสรรค์ (ภาษาอังกฤษ) Princess Galyani Vadhana Institute of Music Typeface Design
3. ชื่อผู้สร้างสรรค์ (ภาษาไทย) ผู้ช่วยศาสตราจารย์อาวิน อินทรังษี
4. ชื่อผู้สร้างสรรค์ (ภาษาอังกฤษ) Asst. Prof. Arwin Intrungsi
5. ที่มาและความสำคัญของการสร้างสรรค์ผลงาน การจัดตั้งสถาบันดนตรีกัลยาณิวัฒนา (สกว.) เป็นความร่วมมือของกระทรวงวัฒนธรรมและมหาวิทยาลัยศิลปากร เพื่อเทิดพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ในฐานะองค์อุปถัมภ์วงการดนตรีคลาสสิกของประเทศไทย โดยมีวัตถุประสงค์หลักที่สำคัญคือ ให้เป็นสถาบันการศึกษาเพื่อพัฒนาศักยภาพและทักษะด้านดนตรีคลาสสิกสำหรับผู้มีความสามารถพิเศษและบุคคลทั่วไปในระดับปริญญา รวมทั้งทำหน้าที่เผยแพร่ดนตรีคลาสสิกแก่สาธารณชนในลักษณะของการแสดงดนตรี การฝึกอบรม และกิจกรรมเสริมทักษะอื่นๆ เพื่อการบริการทางวิชาการแก่สังคมและการทำนุบำรุงศิลปะและวัฒนธรรม นอกจากนี้สถาบันฯ ยังทำหน้าที่ในการพัฒนามาตรฐานและกำหนดเกณฑ์การประเมินมาตรฐาน ความรู้ความสามารถและทักษะด้านดนตรีคลาสสิกของนักดนตรีในประเทศเพื่อเทียบเคียงมาตรฐานสากล
สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานชื่อสถาบันดนตรีแห่งนี้ว่า “สถาบันดนตรีกัลยาณิวัฒนา” เมื่อวันที่ 31 ตุลาคม 2550 ทั้งนี้ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงรับเป็นองค์ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ของคณะกรรมการจัดตั้งสถาบันดนตรีกัลยาณิวัฒนา
แรกเริ่มในระยะการจัดตั้งสถาบันดนตรีกัลยาณิวัฒนา ศาสตราจารย์ คุณหญิงไขศรี ศรีอรุณ นายกสภา มหาวิทยาลัยศิลปากร ได้มอบหมายให้ข้าพเจ้าทำการออกแบบตราสัญลักษณ์ประจำสถาบันฯ ซึ่งข้าพเจ้าได้ทำแบบร่างทูลเกล้าถวาย สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อทรงมีพระราชวินิจฉัย และได้ทรงเลือกแบบตราสัญลักษณ์แบบที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน ตราสัญลักษณ์นี้มีลักษณะที่เรียกว่า Combination Mark คือประกอบด้วยสัญลักษณ์ภาพ (Symbol) และ สัญลักษณ์ตัวอักษร (Logo Type) ดังภาพประกอบที่ 1
ภาพประกอบที่ 1 ตราสัญลักษณ์สถาบันดนตรีกัลยาณิวัฒนา
สัญลักษณ์ภาพนี้เป็นรูปทรงลายใบเทศสีฟ้าซึ่งเป็นสีประจำพระองค์ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ ภายในประกอบด้วยตัวอักษรย่อ “สกว” ประกอบกับสัญลักษณ์ทางดนตรี คือ กุญแจซอล กุญแจประจำหลัก G ด้านล่างเป็นสัญลักษณ์ตัวอักษรสีทอง แสดงถึงความรู้สึกสูงค่า ความสร้างสรรค์ ความเจริญรุ่งเรือง ความคลาสสิก
หลังจากที่ข้าพเจ้าได้ทำการออกแบบตราสัญลักษณ์ รวมทั้งสิ่งพิมพ์อื่นๆ อาทิ นามบัตร กระดาษจดหมาย ซองจดหมาย และแฟ้มเอกสาร ให้กับทางสถาบันฯ เพื่อใช้ประโยชน์แล้ว ข้าพเจ้ามีแนวคิดว่าจะทำการออกแบบชุดตัวอักษรภาษาไทยที่เป็นอัตลักษณ์ของสถาบันฯ เพื่อใช้ประโยชน์ในงานต่างๆ ของสถาบันฯ ต่อไป ซึ่งจะทำให้การออกแบบอัตลักษณ์องค์กรมีความสมบูรณ์มากขึ้น โดยจะทำการต่อยอดจากแบบตัวอักษรที่ข้าพเจ้าได้ออกแบบไว้ในตราสัญลักษณ์เป็นตัวตั้งต้นในการออกแบบ โดยมีความมุ่งหวังว่าจะได้ตัวอักษรที่มีเอกลักษณ์ มีความงาม และสะท้อนบุคลิกภาพของสถาบันฯ ได้ดี
6. วัตถุประสงค์ของการสร้างสรรค์ผลงาน เพื่อออกแบบชุดตัวอักษรภาษาไทยที่มีเอกลักษณ์ มีความงาม และสะท้อนบุคลิกภาพของสถาบันฯ ได้
7. แนวความคิด ความงดงามของดนตรีคลาสสิคที่ถ่ายทอดลงในการการออกแบบตัวอักษรไทยร่วมสมัย
8. ภาพผลงานที่เสร็จสมบูรณ์ 
ภาพประกอบที่ 5 ชุดตัวอักษรที่เสร็จสมบูรณ์และแพนแกรม
จากการปฏิบัติงานออกแบบข้าพเจ้าได้พบปัญหาและแนวทางในการออกแบบที่เป็นประเด็นสำคัญคือ การออกแบบตัวอักษรแต่ละตัว จะต้องคำนึงถึงความสวยงามและความเหมาะสมของระยะห่างระหว่างตัวอักษรแต่ละตัว (ช่องไฟ) เช่น การออกแบบหางของตัวอักษร หากออกแบบให้มีความยาว หรือชี้ไปด้านหลังมากเกินไปอาจเกิดปัญหาว่าหางของตัวอักษรจะไปชนกับตัวอักษรอื่นๆ เช่น ช ซ ฐ ศ ส ซึ่งข้าพเจ้าออกแบบให้ม้วนไปด้านหลัง ซึ่งเมื่อทดสอบการใช้งานแล้วพบว่าหางที่ม้วนไปด้านหลังจะไปชนกับตัวสระที่มีความสูง เช่น ไ ใ โ อีกทั้งตัวสระเหล่านี้ก็ต้องมีความสูงพอสมควร และไม่มีส่วนที่ยื่นออกมาด้านหน้ามากนัก เพื่อไม่ให้ชนกับตัวอักษรตัวหน้าที่มีสระอิ สระอี ไม้เอก ไม้โท ไม้ตรี ไม้จัตวา เช่นคำว่า “ชี้ไป” และจากการศึกษาแบบตัวอักษรมาตรฐานอื่นๆ พบว่าส่วนใหญ่มีการออกแบบหางให้ค่อนข้างสั้น และไม่ชี้หรือยื่นออกไปจากเส้นหลังของตัวอักษรมากนัก ซึ่งจะแก้ปัญหาดังที่กล่าวไว้ได้ดี แต่ถือก็เป็นข้อจำกัดอย่างหนึ่งที่อาจปิดกั้นแนวทางการออกแบบตัวอักษรที่มีลักษณะพิเศษได้ อย่างไรก็ตามแม้การออกแบบหางของตัวอักษรให้มีลักษณะเช่นนี้จะก่อให้เกิดปัญหาในการใช้งานในเบื้องต้น แต่ก็เป็นลักษณะพิเศษที่สร้างเอกลักษณ์ให้ตัวชุดตัวอักษรชุดนี้ได้ดี อีกทั้งยังมีรูปแบบที่สอดคล้องกับตัวอักษรที่เป็นตราสัญลักษณ์ของสถาบันฯ ที่ได้ออกแบบไว้เดิม จึงยังต้องการเก็บลักษณะพิเศษนี้ไว้ โดยมีแนวทางแก้ปัญหาด้วยการเพิ่มระยะห่างระหว่างตัวอักษรให้มากขึ้น และปรับส่วนที่ม้วนให้เลื่อนมาด้านหน้าเล็กน้อย ก็จะช่วยแก้ปัญหาได้พอสมควร
ขอขอบคุณ
ธีรวัฒน์ พจน์วิบูลศิริ ผู้ร่วมพัฒนาฟอนต์ PGVIM
www.facebook.com/AksornsananGrafix
www.facebook.com/aksornsanan.poj
ฟอนต์ PGVIM เป็นกรรมสิทธิ์ของสถาบันดนตรีกัลยาณิวัฒนา
สงวนลิขสิทธิ์ © พ.ศ. ๒๕๕๖ โดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์อาวิน อินทรังษี
