การติดตั้ง FontForge ใน Mac OS

[FontForge 2014]

FontForge 2014

วิธีนี้จะง่ายที่สุด ผมแนะนำให้ใช้วิธีนี้

1. ติดตั้ง XQuartz https://xquartz.macosforge.org/landing/ (FontForge ไม่ใช่โปรแกรมสำหรับ Mac โดยกำเนิด เลยต้องการ X11 สำหรับใช้งาน GUI)

2. เปิด XQuartz (Applications > Utilities > XQuartz) แล้วตั้งค่า preferences เพื่อให้ใช้งาน keyboard shortcuts แบบ Mac ตามภาพข้างล่างนี้





3. ติดตั้ง FontForge ล่าสุด เลือกดูใน http://fuuko.libferris.com/osx/packages/ ณ วันที่เขียนคือ วันที่ 8 เมษา 2014 แพคเกจล่าสุดก็คืออันนี้ http://fuuko.libferris.com/osx/packages/201404/08_0435/

4. เปิด FontForge แล้วตั้งค่า preferences (File > Preferences) ตรง Generic เปิด ExportClipboard (On) (ใน Linux จะใช้ copy/paste ข้ามโปรแกรมได้ ส่วนใน Mac ผมยังหาวิธี copy/paste ข้ามโปรแกรมใน Mac กับ X11 ไม่ได้ ใครทำสำเร็จก็บอกด้วยนะครับ ส่วนอื่นก็ไม่ต้องไปยุ่งกับมันก็ได้)



Mac FontForge 2014 ยังไม่สมบูรณ์นะครับ มันมีบั๊กการแสดงผลบางฟีเจอร์ (ลองอ่าน http://www.f0nt.com/forum/index.php/topic,21995.msg1714984.html#msg1714984) ผมแจ้งทีม FontForge ไปแล้ว แต่ดูเหมือนปัญหามันจะซับซ้อนกว่านั้น เพราะไม่ได้มีปัญหาเฉพาะกับตัวไทยแต่กับตัวละตินด้วย

FontForge 2012

วิธีนี้จะยากขึ้นมาหน่อยแต่ไม่ได้ยากที่สุด ต้องใช้ command line interface (cli) อันนี้ผมไม่แนะนำนะครับ ถ้าไม่คุ้นกับ cli มันจะวุ่นวายหน่อย ยกเว้นคุณจะอยากเรียนรู้หรือลอง FontForge เวอร์ชั่นเก่าเพื่อเปรียบเทียบฟีเจอร์ (บางอย่างมันแสดงผลถูกต้องกว่าตัวใหม่ แต่โดยรวมแล้วเวอร์ชั่นเก่ามีบั๊กเยอะกว่าเวอร์ชั่นใหม่นะครับ)

1. ติดตั้ง Xcode 5.1 จาก App Store

2. ดาวน์โหลด Command Line Tools (Xcode > Preferences > Downloads)

3. ติดตั้งและตั้งค่า XQuartz เหมือนวิธีแรก

4. ติดตั้ง Homebrew package manager (Homebrew ก็เหมือน Apt ใน Ubuntu ครับ อ่านรายละเอียดเพิ่มที่ http://brew.sh/) เปิดโปรแกรม Teminal แล้วพิมพ์ (หรือ copy คำสั่งนี้)

โค้ด:

ruby -e "$(curl -fsSL [url]https://raw.github.com/Homebrew/homebrew/go/install[/url])"

5. หลังติดตั้ง Homebrew เรียบร้อย ก็ติดตั้งแพคเกจที่จำเป็นสำหรับ FontForge ใน Terminal พิมพ์

โค้ด:

brew install gettext fontconfig libpng jpeg libtiff giflib cairo pango libspiro czmq

6. ติดตั้ง FontForge 2012

โค้ด:

brew install fontforge --with-x --with-cairo --with-czmq --with-gif --with-libspiro --with-pango

7. ถ้าไม่เจอ Error ก็เรียกใช้โปรแกรมผ่าน Terminal พิมพ์

โค้ด:

fontforge

ถ้าคุณไม่ได้ติดตั้ง FontForge หลายเวอร์ชั่น ก็ลิ้งค์ไปไว้ที่ Applications ได้ด้วยคำสั่ง

โค้ด:

brew link fontforge

อันนี้น่าจะพอให้คนที่อยากใช้งาน FontForge ใน Mac เป็นไอเดียได้ ผมไม่ได้ใช้งาน Mac เป็นประจำ ดังนั้นปัญหาบางอย่างผมอาจไม่รู้นะครับ ลองดูแล้วมาแลกเปลี่ยนประสบการณ์กัน ส่วน FontForge ใน Windows ผมไม่มีประสบการณ์เลย แต่เดาว่าคงยากกว่านี้

 

ในวินโดว์กับลีนุกซ์ ยังเป็น FontForge 2012 อยู่เลย แสดงว่าพัฒนาช้ากว่ากันข้ามปีเลยนะครับนั่น  
เมื่อเช้า ผมทดลองใช้ดูในลีนุกซ์ กับวินโดว์7 หน้าตาย้อนยุคย้อนยุกต์มากๆ
ในในลีนุกซ์ใช้กับภาษาไทยได้ดีที่สุด คือสามารถพิมพ์ภาษาไทยเข้าไปเพื่อให้มันพรีวิวได้เลย ไม่มีตัวประหลาดๆ โผล่มาช่องอินพุต
แต่ในวินโดว์นี่สาหัสครับ ทำอย่างลีนุกซ์ไม่ได้เลย ต้องพิมพ์อักษรไทยในโน้ตปาด แล้วค่อยอิมพอร์ตเข้าไป

แต่ปัญหาหนึ่งที่เล่นเอาผมเกือบจะท้อคือ ทั้ง FontForge 2014 ในแมค FontForge 2012 ในลีนุกซ์และวินโดว์
ใช้ไปดีๆ ยังไม่ทันเซฟ มันดันค้างกึกแล้วก็ปิดตัวเองไปซะอย่างนั้น หลายรอบครับ
คุณSungsit พอจะแนะนำได้ไหมครับว่า ขณะที่กำลังใช้งาน จะเลี่ยงปัญหาพวกนี้ยังไงบ้าง (นอกจากเซฟบ่อยๆ)

ทำไมปัญหาในการแสดงผลมันถึงได้นุงนังยังงี้นะ คิดว่าจะแก้กันเสร็จเป็นสิบปีแล้วนะครับเนี่ย

[FontUni]

ผมไม่ค่อยวาด glyphs ใน FontForge น่ะครับ (หน้าตามันไม่น่าใช้  ) เลยไม่ค่อยเจอปัญหา Crash ใช้ Inkscape วาดแล้ววางจัดตำแหน่งกับทำฟีเจอร์ใน FontForge แค่นั้น ส่วนเรื่องการแสดงผลฟอนต์ไม่เหมือนกันนี้มันเป็นปัญหาระดับโลกครับ ซับซ้อนมาก OS แต่ละตัวก็มี text renderer/shaper ไม่เหมือนกัน แถมโปรแกรมแต่ละโปรแกรมก็ใช้ library ไม่เหมือนกันอีก ซึ่งผมก็ไม่ได้เข้าใจทั้งหมด ลองอ่านบทความนี้เผื่อเป็นไอเดียว่าทำไมมันถึงซับซ้อนนัก http://behdad.org/text/

โปรแกรมเมอร์เจ้านี้ขยันมหาโหดมาก พี่แกอัพเดตตัวใหม่ชนิดรายวันเลย
FontLab เอาอย่างมั่งก็คงดีไม่น้อย

[FontUni]

เขาใช้ระบบ build อัตโนมัติน่ะครับ ซอร์สโค้ดมันยังไม่นิ่ง ดูเหมือนต่อไป FontForge จะแยกเป็นแบบสำเร็จรูปไว้ขายสำหรับ Mac & Windows กับแบบฟรีที่เราต้อง build เอง

[ผมเลยเดาต่ออีกว่าถ้าเราใช้เวอร์ชั่นต้นเดือนม.ค.ใน Mac ก็คงไม่มีปัญหาเหมือนกัน แล้วก็จริง! ดาวน์โหลดตัวนี้ไปใช้นะครับ]

ผมลองคอมไฟล์ FontForge ซอร์สโค้ดล่าสุดใน Ubuntu แล้วพบว่ามีปัญหาภาษาไทยแบบเดียวกับใน Mac แต่ถ้าใช้ซอร์สโค้ดของต้นเดือนม.ค.จะไม่มีปัญหา https://github.com/fontforge/fontforge/releases/tag/2.0.20140101 เดาว่าคงเป็นเพราะเขาเปลี่ยนบางอย่างใน Library มันเลยแสดงผล OpenType Layout ผิดจากของเดิม

ผมเลยเดาต่ออีกว่าถ้าเราใช้เวอร์ชั่นต้นเดือนม.ค.ใน Mac ก็คงไม่มีปัญหาเหมือนกัน แล้วก็จริง! ดาวน์โหลดตัวนี้ไปใช้นะครับ http://fuuko.libferris.com/osx/packages/201401/05_0422/

มีใครทดลอง Windows binary package บ้างหรือยังครับ http://fontforgebuilds.sourceforge.net/

[FontUni]

มีใครทดลอง Windows binary package บ้างหรือยังครับ http://fontforgebuilds.sourceforge.net/

แลดูอัพเดตและมีความหวังกว่าเจ้าอื่นสำหรับ Windows เพราะคอมไพล์จากซอร์สด้วย MSYS2 (น่าจะใกล้เคียง Pacman ใน ArchLinux) ส่วนบั๊กที่ผมแจ้งไปเขายอมรับแล้วว่าเป็นปัญหาใน UI ของเขา แต่ยังแก้ไม่ได้นะครับ ในทุกโอเอสเลย https://github.com/fontforge/fontforge/issues/1310

FontForge สำหรับ mac ซอร์สโค้ดล่าสุด ที่เพิ่งปล่อยมาเมื่อคืน (15-11-14)  เรียกใช้งานฟีเจอร์ต่างๆของฟอนต์ภาษาไทยได้แล้วครับ ดีใจมาก  



ในวินโดว์ ก็เห็นเขาปล่อยตัวใหม่มา แต่ผมไม่มีวินโดว์ทดสอบ เลยไม่รู้ว่าเป็นยังไงบ้าง

[FontUni]

ใช่ครับ ติดบั๊กกันมาครึ่งปี แต่ 3 วันก่อนผมลองคอมไพล์เองแล้วแจ้งเขาไปว่าปัญหามันอยู่ที่บรรทัดเดียวในซอร์สโค้ด ก่อนหน้านั้นมีคนบอกใบ้ให้แล้วว่าน่าจะเป็นเพราะอะไร แต่ไม่มีใครแก้ ผมเลยฉุนนิดหน่อย https://github.com/fontforge/fontforge/issues/1310#issuecomment-62741079