มีโอกาสได้ทำฟอนต์ปาฏิโมกข์ (PATIMOKKHA) เป็นฟอนต์อักษรขอมปาฬิ(บาลี) มีขอมไทยปนด้วยนิดหน่อย โดยถอดแบบ ภิกขุปาฏิโมกข์จากวัดบวรฯ เพื่อใช้ในงานสำคัญ เป็นการสำรองไว้ กรณีที่งานหลักซึ่งใช้วิธีการคัดลอกเขียนใหม่ไม่ทันการณ์
ใช้เวลาประมาณเดือนเศษก็สำเร็จ เลยมีเวลามาแบ่งปันมุมมองจากประสบการณ์ให้เพื่อนๆอ่านกัน
เกริ่นนำ
---------
ต้นเดือนสิงหา ผมได้รับ message จากใครก็ไม่รู้บอกว่าอยากจะขอความช่วยเหลือให้ปรับฟอนต์จารึกบาลี ให้เป็นตามเอกสารที่ส่งมาให้ ในใจผมก็รู้อยู่ว่า..นั่นเขียนใหม่เลยนะนั่น แต่พอสอบถาม รู้ว่าจะเอาฟอนต์ที่ว่าไปเป็นส่วนประกอบในงานสำคัญ คำตอบคือ "จะเอาเมื่อไร เดี๋ยวรีบทำให้เลย"
แล้วฟอนต์นี้ก็ได้เริ่มขึ้น ตั้งแต่คัดลอกฟอนต์จากลายมือที่หาได้คิดว่าใกล้เคียง แต่ทำเสร็จเทียบกับต้นฉบับ โห!ห่างกันลิบลับเลย ต้องปรับขนานใหญ่ ยิ่งกว่านั้นพอพิมพ์มาแล้วผิดเยอะมากเนื่องจากสูตรเขียนไว้ยังไม่ครอบคลุม และอีกหลายจุดคือไม่สวยเหมือนต้นฉบับบ้าง เนื่องจากต้นฉบับเป็นลายมือจึงมีความพิเศษมีลูกเล่นมากมาย
หลังจากแก้ไขฟอนต์ไปบางจุด ก็เริ่มแบ่งงานกัน น้องเขาพิมพ์เอกสารแล้วแจ้งจุดผิดพลาดในการแสดงผล ส่วนผมปรับแก้ไขฟอนต์ และตรวจคำเขียนผิด ทำวนไป..ครับ หลายรอบจนเสร็จครับ
แบ่งปันบทเรียนครั้งนี้
------------------------
1. ของที่เราสร้างมาต้องมีคนใช้ที่มีความชำนาญช่วย จึงจะได้แก้ไข ไม่ใชว่าทำครั้งเดียวเสร็จ ฟอนต์ก็เช่นกัน .. ครั้งนี้ได้น้องมาช่วย ทำให้สามารถปรับฟอนต์อักษรขอมปาฬิได้ถูกต้องมากขึ้น (แต่ก็ยังไม่ถูก 100% นะครับ ถูกเฉพาะที่มีใช้ใน ภิกขุปาฏิโมกข์ เท่านั้น)
2. วัตถุประสงค์ในการทำของเรา บางทีคนอื่นก็นำไปใช้อย่างนึกไม่ถึง หรือลืมไปแล้ว เช่น กรณีนี้ ฟอนต์ ถูกนำมาใช้เพราะต้องการความเร็ว ด้วยเวลาจำกัด
3. รูปแบบของภาษาโบราณ ก็มีหลากหลายคล้ายๆสารพัดฟอนต์ในปัจจุบัน แถมมีลูกเล่นเยอะมากเพื่อความสวยงามกลมกล่อม .. แต่คนทำฟอนต์ต้องเกาหัว
(ซ้าย คือ พิมพ์จากฟอนต์ ขวา คือ ตัวอักษรพิเศษเลียนแบบลายมือต้นฉบับ..พริ้วมาก)
4. ผมทำงานกับน้องนานเป็นเดือน ไม่เคยเจอกัน ไม่รู้จักกันมาก่อน แต่เราทำงานเสร็จได้แฮะ.. เป้าหมายเราตรงกัน
5. สุดท้ายสิ่งที่เราทำไป ไม่ได้ถูกนำไปใช้ในงานสำคัญนี้ครับ (ถือเป็นสิ่งดี ที่งานหลักเสร็จ) .. แต่อิ่มใจมากครับ บางทีปลายทางก็ไม่สำคัญไปกว่าระหว่างทาง
ขอบคุณครับ
uvSOV
